Ar-Ge Proje Başvuru Süreci, Neden Ar-Ge, Ar-Ge Desteklerinde Sonuç.
AR-GE konusunda firmalar ve girişimci AR-GE ruhuna sahip kişiler adına bir değerlendirme yapacağız.
Neden AR-GE?
Bu konuda birçok yazı ve makale dile getirilmiştir. Ancak bizler bu konuya firmalar ve girişimci AR-GE ruhuna sahip kişiler adına bir değerlendirme yapacağız.
Küreselleşen dünya da yenilikçi olmayan ve araştırma geliştirme faaliyetlerinde bulunmayan dünyayı ve kısaca faaliyet gösterdiği sektörde teknolojiyi takip etmeyen firmalar ne yazık ki fazla uzun ömürlü olamıyorlar. Belirli bir zaman yerinde sayıyor ve sonrasında tükenip bitiyorlar. Örneğin batıdaki sanayi devrimi ile birlikte tekstil sektöründe makineleşmeye gidilmesi ile dokuma ustalarının ve klasik dokuma tezgahlarının ortadan kalkması ve sonrasında makineleşen firmaların piyasada kalıcı üstünlük sağlamaları buna delil anlamındadır. AR-GE çalışmaları ulusal anlamda ve uluslararası anlamda destekler ve çeşitli ödüller sunularak teşvik edilmektedir. Ülkemizde de KOSGEB ve TÜBİTAK gibi kuruluşlar ile araştırma geliştirme faaliyetleri desteklenmektedir.
AR-GE proje başvurusunu iki kurumdan yapabiliriz.(TÜBİTAK, KOSGEB) aşağıda bu kurumları tek tek inceleyeceğiz.(destek konuları, üst limitleri, şartları ve mevzuatları gibi konular)
KOSGEB: Destek üst limitleri, personel desteği(yeni eleman şartı ile, Hibe, 100.000 TL, ar-ge konusu ürünün prototip çalışması için gerekli malzeme, teçhizat ve yazılım için Hibe, 150.000 TL, Geri ödemeli ise AR-GE konusu ürünün prototip çalışması için gerekli malzeme, teçhizat ve yazılım için 300.000 TL’dir. Destek oranı ise %75’tir. Bu ne demek alacağınız 100 liralık malzemenin 75 lirası nı KOSGEB, 25 lira artı KDV sini sizler ödüyorsunuz demektir. Tabi ki bu projeniz onaylandıktan sonraki aşamadır. KOSGEB te proje yazımı ile başla yan sürecin proje onayına kadar geçe süre tahmini olarak 60-90 arasında sonuçlanmaktadır.
Proje süreci;
-Proje konusu ürün, fikir, sistem veya yazılım için literatür araştırmasının yapılması,
- Proje yazımı için hazırlık toplantılarının belirlenmesi,
- Proje toplantılarından sonra hazırlanan bilgi ve materyaller üzerinden proje yazımına başlanması,
- İşletmenin üzerine düşen malzeme teçhizat veya yazılım ile ilgili proforma ve proje personelinin özgeçmişlerinin hazırlanması,
- Projenin KOSGEB sistemine yüklenmesi,
- Projenin uzman tarafından incelenerek kurula yönlendirilmesi,
- Projenin kurulda değerlendirilmesi,
- Projenin red, kabul veya revize olarak kurul sonucu,
- Kabul halinde proje iş zaman planı ve hedef faaliyet ilişkisine göre proje faaliyetlerinin başlatılması,
- Belirlenen periyodlar dahlinde proje faaliyet raporlarının ilgili kuruma sunulması(ödeme talep), faaliyet raporu aynı zamanda ödeme talep anlamına gelmektedir.
- Projenin durumuna göre tamamlama veya uzatma var ise bu taleplerin yapılması, şeklinde süreç olarak işlemektedir.
TÜBİTAK: TÜBİTAK ta ise Küçük ve Orta Büyüklükteki firmalar için proje başvuru başlığımız ise 1507 olarak KOBİ lerin başvuru alanıdır. Burada destek üst limiti 500.000 TL hibe olup, geri ödemeli destek bulunmamaktadır. (prototip ürün gelişimi için malzeme teçhizat, yazılım, insan kaynağı olmak üzeredir.) Destek oranı, %75’tir. Proje onayına kadar geçen süre burada da 2-4 ay arasıdır. Her ikisinde de minumum proje süresi 6 ay en uzun ise 24 ay olup bunun üzerinde 1 yıl daha kurul kararı ile uzatılabilir.
Buradaki sürecin işleme durumu ise;
-Proje konusu ürün, fikir, sistem veya yazılım için literatür araştırmasının yapılması,
- Proje yazımı için hazırlık toplantılarının belirlenmesi,
- Proje toplantılarından sonra hazırlanan bilgi ve materyaller üzerinden proje yazımına başlanması,
- İşletmenin üzerine düşen malzeme teçhizat veya yazılım ile ilgili proforma ve proje personelinin özgeçmişlerinin hazırlanması,
- Projenin PRODİS sistemine yüklenmesi,
- Projenize hakem hocaların atanması(en az 2 hoca),
- Hakem hocalar tarafından işletmenizin ziyareti,
- Hakem hocaların TÜBİTAK kuruluna sunmaları,
- Komitenin projeye red, revize, kabul seçeneklerinden birini uygun görmesi,
- Kabul halinde proje iş zaman planına göre proje faaliyetlerinin başlatılması,
- Belirlenen periyodlar dahlinde proje faaliyet raporlarının ilgili kuruma sunulması(ödeme talep), faaliyet raporu aynı zamanda ödeme talep anlamına gelmektedir.
- Projenin durumuna göre tamamlama veya uzatma var ise bu taleplerin yapılması, şeklinde süreç olarak işlemektedir.
AR-GE Desteklerinde Sonuç:
Yaptığımız iş ve çalışma ne olursa olsun iyi bir sonuç almak; disiplinli, düzenli, sistemli ve proföyonel çalışma ile olacaktır. Araştırma geliştirme projelerinde de desteklerden tam anlamı ile faydalanmak için aynı şekilde iyi bir planlama yaparak iş düzeni ve disiplini ile profösyonel ekip ile alınacak netice iyi olacaktır. Bu kısımda AR-GE konusu ürün, fikir, sistem veya yazılım gibi proje konusunu belirledikten sonra firma içerisinde bu konularda deneyimli bir personel var ise onun sorumluluğunda, üniversitelerin konusunda uzman öğretim üyeleri ile veya konusunda uzman hizmet veren nitelikli danışmanlık firmaları ile çalışılabilir. İşi ehline vermenin ne kadar önemli olduğu burada ortaya çıkmaktadır.
Bu çalışma firmalarımıza araştırma geliştirme konusunda proje deneyiminden tutun proje faaliyetlerine ve mevzuat bilgisi(destekler ve süreçler) birçok konuda tecrübe ve birikim kazandıracaktır. Bunun haricinde projelerin destek sürecinde olumlu sonuçlanması ile maddi olarak ta birçok katkı sağlayacağı hiç şüphesizdir.
Bu yukarıdaki bilgiler ışığında değerlendirme yaparak, AR-GE projesi çalışmalarınızı başlatabilirsiniz.
